an'a gel!

Hani kızmıştın geçenlerde birine

Seni alıp da 

Deniz kenarına götürmedi diye.

Biliyor musun?

O deniz kenarı var ya

Aynı yerde 

Vefalı bir dost gibi

Hala seni beklemekte...

Sen kızarken birilerine

Yaşam satır satır, sayfa sayfa

Önünden geçip gitmekte

"An"lar bütünü zaman

An an akıp gitmekte.

Hadi, boş ver bu kızdıklarını

Bıraksın artık bu öfke yakanı

Geçmişten gel, gelecekten dön

Gör sadece bulunduğun "an"ı

Kırılgan insan yetiştirmek

Bir günün öğleden sonraki saatlerinde, ziyarete gittiğimiz bir ilk ve orta okulun bahçesindeydik. Birkaç öğrenci, aldıkları atıştırmalık çerezleri kamelyadaki masada hem diğerlerine servis ediyor, hem de kendileri de bir yandan atıştırıyorlardı. 

Manzara çok hoşuma gitmişti. Hatta oracıkta benim de ağzıma birkaç atıştırma atasım gelmişti. Masaya yaklaştım. Bir tane de ben aldım. Sonra da masanın başında duran 10 yaşlarındaki kız öğrenciye seslendim: "Teşekkür ederim ikramınız için. Ne zamandır yememiştim. Çok güzel geldi açık havada." 

Bu sırada memnuniyetimi paylaşırken, masa başında bekleyen kızımızı da onurlandırdığımı düşünüyor ve kendi içimde bir memnuniyet yaşıyordum. Ancak yanıldığımı anlamam hiç uzun sürmedi. "Afedersiniz, size ikram etmedik galiba. Yani aslında ikram etmek isterdim ama sizi tanımadığım için birden bir şey söyleyemedim..." diye mahcubiyet ve açıklama cümleleri peş peşe sıralanmaya başladı. 

Ne olduğunu, neden açıklamalar geldiğini ilk anda anlayamasam da, kızcağızın hali de sözlerine eşlik edince, kendi yanılgımı fark ettim. Başımdan aşağıya kaynar sular döküldü. Kızcağız, benim onurlandırdığımı, değerli hissettirdiğimi düşündüğüm cümlelerimde, aslında gizli bir sitem olduğunu düşünmüş, aslında bu ifade ile "Bana ikram etmediniz ama ben kendim aldım işte..." diye sitem ettiğimi zannetmişti. 

Ne yapacağımı bilemedim. Elim ayağım birbirine karıştı. Bu, oradaki çocuğa yapmayı hiç istemediğim bir şeydi. Bu sefer ben açıklama yaptım: "Ben gerçekten de teşekkür etmek için teşekkür etmiştim. Başka bir şeyi kast etmemiştim. Hem zaten siz buraya bunları açarak herkesi davet etmiş olmuşsunuz. Sitem edilecek bir şey yok ki..." 

Bilmiyorum söylediklerim ile durumu toparlayabilmiş miydim ama daha fazla da diyecek bir şey bulacak halim kalmamıştı. 

İşte buyrun, kırılgan, incinmeye müsait, kendisine bir pay olarak değersizlik hissini biçmiş bir genç kız adayı... Nasıl bu hale gelmiş, şimdiye kadarki yaşam tecrübesinde neler yaşamış ki, en masum bir iltifat ve teşekkür cümlesine bile inanamıyor ve hatta o cümle ile aslında tam tersi bir mananın kastedildiğine kesin gözü ile bakıyor... 

Şimdi istediğiniz kadar söyleyin "İncinme, incinsen de incinme..." diye. Hayata zaten bir-sıfır yenik başlamış; hayata kırık ve incinmiş başlamış zaten... Yaşamı ne kadar olduğu gibi ve olduğu kadar görebilecek ki... Bir gün belki bir yuva kurduğunda, eşinin "Bu tablo neden yamuk duruyor?" sorusu ile dünyası başına yıkılacak, belki bir çocuğu olduğunda "Bu çocuk neden bana tükürüyor?" diye yaşamı kendine zehir edecek... 

İşte böylesi zamanlarda, insanın hiç bir şeyden dolayı değil, sadece insan olduğundan, sadece olduğu gibi olduğundan dolayı değerini hissettiren birilerine ne kadar da aç olduğumuz geliyor aklıma... 

Belki de işe başlayacağımız yer, kendimiz insanı öylece, her hali ile kabullenebilen biri olmak... Etiketlerinden, bize olan faydasından, şöyle veya böyle olduğundan dolayı değil; sadece var olduğundan, var edildiğinden dolayı değerli olduğunu hissetmek... 

Ben ile Sen

Ben, Sen'deki Ben'i görmedikçe,
Sen, Ben'deki Sen'i görmedikçe,
Sen Sen'siz kalacaksın, ben de Ben'siz,
Böyle gider yalnızlar kervanı; 
Çaresiz...

Sen bana, ben sana
Kainat sana, sen kainata
Hayat sana, sen hayata
Olmazsa bir ayna
Katıl sen de o zaman
Yalnızlar kalabalığına...

Çocuk ve Ses(sizlik)

Bugün etrafınızdakilere bir soracak olsanız, çocukların olduğu bir ortamın gürültülü ve karmakarışık olduğunu işitirsiniz. Birbirleri ile ettikleri kavgalar, oyuncak paylaşamama halleri, problemlerini ağlayarak çözmeye çalışmaları… Çocuklu bir ortam denildiğinde akla ilk gelen kareler bunlar olur.

Bir anne, bir arkadaşı ile iki çift laf edebilmek için çocuklarının okulda olduğu ya da uyuduğu saatleri değerlendirmek zorunda hissediyor. Huzur içinde geçirmek istediği birkaç saati planlarken ilk olarak çocuklarını nereye göndereceği veya çocukları ile kimin ilgileneceği konusuna çözüm bulmaya çalışıyor. Çünkü çocuk deyince, hayatımıza gürültü ve mızıltı katan bir varlık geliyor aklımıza.

Halbuki çocuklar sessizliğin, sakinliğin adeta bir müptelası olarak geliyorlar dünyaya. Yeni doğmuş bir bebek, bazen yanı başındaki birinin ufak bir kahkahasından bile ne kadar da rahatsız oluyor. Bir kalabalığın ya da yüksek sesli bir ortamın içine girdiklerinde tek yaptıkları oradan çıkabilmek için çırpınmak oluyor. Ve oradan uzaklaşması ile birlikte birden bire sakinleşiyor, tebessümünü saçmaya başlıyor etrafa.

Fakat zamanla büyüdükçe, büyürken bizden öğrendikleri ile değişmeye başlıyor. Mesela arkadaşları ya da kardeşi ile birlikte biraz coşup da sesini yükselttiğinde, onun sevinç dolu seslenişini bastıran tiz bir ses yükseliyor odanın kapısından: “Yeter artık, sessiz olun!”. Sessiz olmak için “bağıran” bir ses… Sessiz olmak için sessizliği iyice bozan bir ses… Çocuk o sırada kendisini bastıran sesin karşısında çaresizce sessizleşirken, bir problem çözme tekniği öğreniyor: Sesini yükseltirsen, sözünü geçirebilirsin! İşte bundan sonra bu tekniği kullanmaya başladığı için, o sırada sessizliği sağlamaya çalışan anne çocuğuna, sesini yükseltmenin nasıl işleri yoluna koyduğunu öğretmiş oluyor. Sessizliği değil, sesini yükselterek yanındakini bastırmayı öğretmiş oluyor.

Halbuki, tüm eğitim süreci için geçerli olduğu gibi, sessizlik ve sakinlik de ancak yaşanarak verilebilecek bir eğitimdir. Çocuğa sessiz olmasını söyleme şekli çok sessizce ve sakince olduğu takdirde gerçekten işe yarar. Çocuğun sakinliği, bizden kaynaklanıp çocuktan yansıyan bir hal olmalıdır. Dolayısıyla çocukların sessizlik eğitimi süreci, aslında başlarındaki yetişkinin kendini sessizleştirme ve sakinleştirme süreci ile başlar.

Yanındaki yetişkinin, adeta uyumakta olan bir bebeği uyandırmaktan korkarmışçasına sessiz ve hassas davranışları, çocuk için ilk örnek olur. Kapıları sessizce kapatan, adımlarını sessizce atmaya çalışan, tencerenin kapağını sessizce kapatmaya özen gösteren bir yetişkin, kendisine emanet edilen müstakbel yetişkin ile sessizlik eğitimine başlamış demektir.

Çocuklar, bizim bugün zannettiğimizin aksine, sessizliği öylesine benimsiyorlar ve öylesine sahip çıkıyorlar ki, fıtratlarında saklı olanın aslında böylesine bir sakinlik olduğunu biz yetişkinler de ancak sonradan sonraya anlayabiliyoruz. Yeter ki onlara, fıtratlarına yerleştirilmiş olan bu yönlerini yaşayabilecekleri bir ortam sunabilelim. Yeter ki bu ortamı sunmaya çalışırken ilk yaşayan bizler olabilelim… İşte o zaman çocukların tertemiz yaratılışlarından gelen yönleri ortaya çıkıp filizlendiğinde bize de örnek teşkil edecekler. Hatta sesimiz yükseldiğinde bizi uyaracaklar. Bir yemek sofrasında oturmaktayken sessizlik ve sakinlik içinde yemeğini kaşıklamanın tadına bir varınca, sonraki sefer gene o tadı arayacaklar.

Hatta sonra bir bakacağız, o sessizlik ortamında camın kenarına geçmiş uzun uzun yağmurun sesini dinliyor olacak o minik yürek. Ya da bir minik kuşun ötüşünün farkına varacak büründüğü sakinliğin içinde. Ya da etrafını kuşatan bir sessizliğin içinde, bizim o güne dek duymadığımız sesleri duyacak, bize de duyuracak...

Çocuklarımızı da içine sürüklediğimiz kendi iç karmaşamız ve sonrasında kendi hayatımızı kolaylaştırmak için onları alıştırmaya çalıştığımız gürültülü hayat, içlerindeki saklı “sessizlik sevdası” nın ortaya çıkmasına engel oluyor. Ama bir tattırabilirsek onlara sessizliğin ne olduğunu, sessizlik içinde duydukları ile bize öğretecekleri çok şey olacak…